Co to jest poziom pH gleby?

co to jest poziom pH gleby

Zastanawiasz się jakie pH ma gleba w Twoim ogrodzie? Co to jest poziom pH gleby? Jak sprawdzić poziom pH gleby? W tym wpisie wszystko postaramy się wyjaśnić i polecamy rośliny na gleby kwaśne i zasadowe.

Co to jest poziom pH gleby?

Mówiąc najprościej, odczyn pH gleby jest miarą tego, jak kwaśna lub zasadowa jest Twoja gleba. Może pamiętasz ze szkoły papierki lakmusowe, które zmieniają kolor na czerwony w środowisku kwaśnym, a na niebieski w środowisku zasadowym.

W zależności od poziomu pH różne organizmy będą czuły się lepiej w środowisku kwaśnym, a inne w zasadowym. To samo dotyczy się roślin.

Odczyn pH gleby mierzy się za pomocą prostej skali pH od 0 do 14. Punkt środkowy, pH 7, oznacza glebę obojętną, która nie jest ani kwaśna, ani zasadowa. 

Czytaj także: Ogrodnictwo dla początkujących – 10 wskazówek dla początkujących ogrodników

Wszystko poniżej pH 7 jest kwaśne, a im niższa liczba pH, tym bardziej kwaśna jest gleba. Gleby zasadowe to takie, których pH przekracza pH 7. Podobnie, im wyższy współczynnik pH, tym bardziej zasadowa jest gleba. Większość gleb w Polsce posiada odczyn w zakresie pH 3,0-8,5.

W wyniku wielu lat ewolucji niektóre gatunki roślin przystosowały się do życia w określonych typach gleby (a także temperatury, wilgoci itd). Choć ogranicza to ich uprawę w określonych lokalizacjach, daje im również przewagę konkurencyjną. Mniej roślin jest w stanie rosnąć na glebach bardzo kwaśnych lub bardzo zasadowych. Tym samym rośliny te mają mniejszą konkurencję o przestrzeń życiową.

Wrzosy to rośliny wybitnie kwasolubne
Wrzosy to rośliny wybitnie kwasolubne

Czym jest poziom pH gleby dla roślin?

Rośliny wrzosowate są dobrym przykładem roślin, które są wybitnie przystosowane do uprawy na glebach kwaśnych i słabo rosną na glebach zasadowych. Miłek letni lub len karpacki to z kolei rośliny przystosowane do uprawy na glebach zasadowych lub zasobnych w wapno. Słabo rosną na glebach kwaśnych.

Oznakami wskazującymi, że roślina nie jest dostosowana do pH gleby, w której rośnie, są chloroza (żółknięcie liści), zahamowanie wzrostu i zwijanie się liści. Dzieje się tak dlatego, że dostępność składników odżywczych różni się w glebach w zależności od ich pH. 

Na przykład poziom żelaza jest stosunkowo wysoki w glebach kwaśnych, ale niższy w glebach zasadowych. Gleby zasadowe z kolei zawierają stosunkowo dużą ilość wapnia w porównaniu z glebami kwaśnymi. 

Rośliny przystosowane do uprawy na glebach o wysokim lub niskim pH są zatem dostosowane do odżywiania się określonymi składnikami mineralnymi w nich występującymi. W związku z tym mają trudności z prawidłowym rozwojem na glebach o przeciwnym poziomie pH.

Jak sprawdzić pH gleby

Ustalenie poziomu pH gleby jest proste. Wystarczy skorzystać z ogrodniczego zestawu do badania pH gleby lub elektronicznych mierników pH gleby – jest ich wiele na rynku i są tanie w zakupie. Cały artykuł o różnych metodach znajdziesz tutaj.

Jeśli nie masz jeszcze pod ręką zestawu do pomiaru pH lub miernika pH, możesz oszacować pH gleby, obserwując rośliny rosnące w ogrodzie i otaczającym go krajobrazie. 

Obecność roślin takich jak rododendrony, kamelie, wrzosy, pieris, magnolie i drzewa iglaste, takie jak sosna zwyczajna i modrzew, może wskazywać na kwaśną glebę. I odwrotnie, jeśli zauważysz wiciokrzewy, bzy, powojniki i lawendy, gleba najprawdopodobniej będzie miała odczyn zasadowy.

Gleby zasadowe

W Polsce gleby zasadowe to zazwyczaj gleby położone na obszarach miejskich. Niestety nie mam tu dobrej informacji. Najczęściej wynika to opadów alkalicznych pyłów emitowanych przez zakłady przemysłowe, głównie elektrociepłownie, oraz znacznym udziałem gleb antropogenicznych zanieczyszczonych materiałami budowlanymi o wysokiej zawartości wapnia (gruz, tynk, farby). Sporo gleb alkalicznych można spotkać także na południu kraju.

Gleby neutralne

Większość gleb w Polsce posiada odczyn pH obojętny o pH 7 lub nieco niższym. Mogą mieć różną konsystencję, od ciężkich glin po czarnoziem, a przy takim pH przekonasz się, że możesz uprawiać najszerszą gamę roślin bez żadnych problemów.

Gleby kwaśne

W Polsce gleby kwaśne są bardziej rozpowszechnione niż gleby zasadowe i można je spotkać na dużych obszarach lasów, a także na terenach podmiejskich.

Jak zmienić ph gleby?

To źle postawione pytanie. Na dużą skalę próby zmiany pH gleby nie mają większego sensu. Proces ten byłby kosztowny, czasochłonny i nie ma gwarancji, że zadziała. Lepiej będzie, jeśli się przeprowadzisz, jeśli uprawiasz ogród na kredowej glebie zasadowej, a chcesz mieć kwaśną glebę i odwrotnie.

Możesz jednak uprawiać rośliny kwasolubne i zasadolubne, nawet jeśli nie masz odpowiedniej gleby. Jak? W pojemnikach! Pojemniki, skrzynie, donice nadają się do uprawy wielu gatunków roślin, w tym krzewów i drzew. W pojemnikach łatwiej jest kontrolować warunki glebowe. 

Podwyższone grządki i pojemniki można wypełnić kompostem i torfem i utrzymywać odczyn kwaśny za pomocą siarki lub siarczanu żelazawego. Jeśli chodzi o gleby kwaśne, można podnieść pH dodając wapno. Generalnie znacznie łatwiej jest podnieść pH gleby (uczynić ją bardziej zasadową i mniej kwaśną) niż je obniżyć.

Warto też po prostu wykorzystać potencjał gleby, którą się posiada. Istnieje wiele pięknych roślin, które dobrze rosną na glebach zasadowych i kwaśnych, a uprawa roślin o pH odpowiadającym pH gleby w Twoim ogrodzie, ułatwi Ci życie.

Czytaj także: Ogrodnictwo dla początkujących – 10 wskazówek dla początkujących ogrodników

Podobne wpisy