Uprawa współrzędna warzyw – dobre sąsiedztwo w warzywniku
Uprawa współrzędna warzyw – dobre sąsiedztwo w warzywniku – czyli po prostu sadzenie obok siebie konkretnych gatunków roślin, to jeden z najprostszych sposobów na: zapobieganie chorobom i szkodnikom oraz większe plony.
Wydzieliny korzeni i zapachy roślin mają niewątpliwie duże znaczenie dla innych roślin, które rosną w bliskim sąsiedztwie. Niektóre rośliny stymulują się nawzajem, przez co rosną bujnie i są zdrowsze. Inne z kolei nie tolerują swojego sąsiedztwa. Uprawa współrzędna warzyw polega na tym, aby koło siebie uprawiać tylko te warzywa, które lubią swoje sąsiedztwo i unikać sadzenia roślin, które się nie tolerują.
Warto na przykład seler naciowy sadzić koło kapusty, aby pomóc ochronić ją przed pchełkami i gąsienicami. Z kolei szałwia, tymianek i mięta pomogą chronić kapustę przed bielinkiem kapustnikiem. Takich przykładów dobrego sąsiedztwa jest dużo i wszystkie wymieniam w dalszej części artykułu. Poniżej znajdziesz także spis sąsiadów w formie tabeli: Uprawa współrzędna warzyw tabela.
O czym trzeba pamiętać
Wszystkie wymienione poniżej przykłady dobrego sąsiedztwa pozwalają na optymalizację uprawy. Rośliny nie wykazują wobec siebie niekorzystnego wzajemnego działania. Zatem nawet jeśli niektóre gatunki roślin rosnąc obok siebie, nie będą się wzajemnie stymulować, to na pewno nie będą sobie szkodzić. A to już dużo. W większości przypadków właśnie na tym polega korzyść jaką daje uprawa współrzędna warzyw.
Przy zastosowaniu poniższych zaleceń co do dobrego sąsiedztwa warzyw, nasze plony powinny być większe, a same rośliny zdrowsze.
Pamiętaj jednak, że sama uprawa współrzędna warzyw nie wystarczy, aby cieszyć się świetnymi plonami. Oprócz tego trzeba włożyć wiele starań w pielęgnacje roślin na działce. Podlewanie, nawożenie, czasem opryski. Samo dobre sąsiedztwo to za mało, aby stworzyć roślinom jak najlepsze warunki do wzrostu i rozwoju. Dopiero odpowiednia opieka i troska sprawia, że można oczekiwać naprawdę udanych plonów.
Uprawa współrzędna warzyw – odstraszanie szkodników
Często uprawa współrzędna warzyw polega na tym, że jedna roślina odstrasza szkodniki, które atakują inną. Sadząc je koło siebie ograniczamy szanse na atak takich szkodników. Oto kilka przykładów:
- seler naciowy chroni kapustne przed pchełkami i gąsienicami
- szałwia, tymianek i mięta chroni kapustę przed bielinkiem kapustnikiem
- cząber ogrodowy chroni fasolę karłową przed czarną mszycą
- nasturcja i rzeżucha powstrzymuje ataki mszyc i bawełnicy korówki na pomidory i drzewa owocowe
Uprawa współrzędna warzyw tabela
Poniższa tabela to świetny drogowskaz dla każdego ogrodnika który chce przekonać się, czy uprawa współrzędna warzyw to dobry pomysł na organizację warzywnika. Osobiście staram się stosować do tych zasad. Wszystkiego nie udało mi się przetestować, ale wiele warzyw sadzę zgodnie z zasadami uprawy współrzędnej i widzę jej korzyści.
Oto moje ulubione dobre sąsiedztwo wśród warzyw:
- marchew – cebula – por
- marchew – sałata – szczypiorek
- seler – por
- pomidory – pietruszka
- pomidory – seler
- sałata – rzodkiewka – kalarepa
- ogórki – koper
- kapusta – fasola
Uprawa współrzędna warzyw tabela
| NAZWA ROŚLINY | ZGODNI SĄSIEDZI |
| BURAK ĆWIKŁOWY | fasola karłowa, koper, ogórek, czosnek, rośliny kapustne, kalarepa, kolendra, kminek, sałata listkowa, cukinia, cebula |
| BURAK LIŚCIOWY | rośliny kapustne, marchew, rzodkiewka, rzodkiew |
| CEBULA | cząber, koper, truskawka, ogórek rumianek, sałata głowiasta, marchew, burak ćwikłowy, skorzonera, cykoria sałatowa |
| CHRZAN | ziemniak, drzewa owocowe |
| CUKINIA | nasturcja, kukurydza, burak ćwikłowy, fasola tyczna, cebula |
| CYKORIA SAŁATOWA | koper włoski, sałata głowiasta, marchew, fasola tyczna, pomidor |
| CZOSNEK | truskawka, ogórek, maliny, lilie, marchew, drzewa owocowe, róże, burak ćwikłowy, pomidor, tulipany |
| ENDYWIA | koper włoski, rośliny kapustne, por, fasola tyczna |
| FASOLA KARŁOWA | cząber, truskawka, ogórek, ziemniak, rośliny kapustne, kalarepa, sałata głowiasta, sałata listkowa, seler, burak ćwikłowy, pomidor |
| GROCH | koper, koper włoski, ogórek, rośliny kapustne, kalarepa, sałata głowiasta, kukurydza, marchew, rzodkiewka, cukinia |
| KALAREPA | fasola, groch, ziemniak, sałata głowiasta, por, rzodkiewka, burak ćwikłowy, seler, szparag, szpinak, skorzonera, pomidor |
| ROŚLINY KAPUSTNE | bylica, fasola, koper, endywia, groch, rumianek, ziemniak, sałata głowiasta, kolendra, kminek, por, burak liściowy, mięta, sałata listkowa, burak ćwikłowy, seler, szpinak, |
| KUKURYDZA | fasola, ogórek, ziemniak, sałata głowiasta, dynia, melon, pomidor, cukinia |
| MARCHEW | koper, groch, czosnek, por, burak liściowy, rzodkiewka, rzodkiew, rozmaryn, szałwia, szczypiorek, sałata listkowa, skorzonera, pomidor, cykoria sałatowa, cebula |
| KOPER WŁOSKI (FENKUŁ) | endywia, groch, roszpunka, ogórek, sałata głowiasta, sałata listkowa, szałwia, cykorie sałatowe (por, radicchio) |
| OGÓREK | fasola, koper, groch, koper włoski, kapusta, sałata głowiasta, kolendra, kminek, por, kukurydza, burak ćwikłowy, seler, cebula |
| POMIDOR | fasola karłowa, nasturcja, czosnek, rośliny kapustne, kalarepa, sałata głowiasta, por, kukurydza, marchew, pietruszka, sałata listkowa, rzodkiewka, rzodkiew, burak ćwikłowy, seler, szpinak, cykoria sałatowa |
| POR | endywia, truskawka, rumianek, rośliny kapustne, kalarepa, sałata głowiasta, marchew, skorzonera, seler, pomidor |
| RZODKIEWKA | fasola, groch, nasturcja, rośliny kapustne, kalarepa, sałata głowiasta, rzeżucha, burak liściowy, marchew, szpinak, pomidor |
| SAŁATA GŁOWIASTA | fasola, koper, groch, truskawka, koper włoski, ogórek, trybula, rośliny kapustne, kalarepa, rzeżucha, por, kukurydza, marchew, mięta, rzodkiewka, burak ćwikłowy, skorzonera, szparag, pomidor, cykoria sałatowa, cebula |
| SAŁATA LISTKOWA I KRUCHA | koper, koper włoski, rośliny kapustne, rzodkiewka, rzodkiew, burak ćwikłowy, skorzonera, szparag, pomidor |
| SELER | fasola karłowa, ogórek, rumianek, rośliny kapustne (w szczególności kalafior i kalarepa), por, pomidor |
| SKORZONERA | kalarepa, sałata głowiasta, por, sałata listkowa |
| SŁONECZNIK | ogórek |
| SZPARAG | ogórek, sałata głowiasta, pietruszka, sałata listkowa, pomidor |
| SZPINAK | truskawka, ziemniak, rośliny kapustne, kalarepa, rzodkiewka, rzodkiew, seler, fasola |
| TRUSKAWKA | ogórecznik, fasola karłowa, czosnek, sałata głowiasta, por, rzodkiewka, szczypiorek, szpinak, cebula |
| ZIEMNIAK | bób, rumianek, nasturcja, rośliny kapustne, kalarepa, kminek, kukurydza, chrzan, mięta, szpinak, aksamitka |
